Şamanizm’den Gelen 17 Eski Türk Adeti

Su dökerek uğurlamak, tahtaya vurmak, kurşun dökmek gibi şamanizm’den gelen ve bugün hala bazı kesimler tarafından uygulanan 17 eski Türk adetini derledik.

Her toplumun kendine özgü geçmişten günümüze taşıdığı adet ve gelenekleri vardır. Türkiye’de de, kökenleri yüzyıllar öncesine dayansa da, Tengrizm ve Şamanizm’den kalan ve hala uygulanan birçok adet ve gelenek bulunmaktadır. İşte bunlardan bir kaçını sizler için derledik…

1. Su dökerek uğurlamak

Eski Türklerdeki Şamanizm inancından günümüze gelen bir adettir. “Su gibi rahat gidip, gelinsin.” amacıyla uygulanır.

2. Ağaçlara bez parçaları bağlamak

Résultat de recherche d’images pour “shamanism and tree”
Dilek tutarak ağaçlara bez parçaları veya çaput bağlanması çok eski bir Şamanizm geleneğidir.

3. Kurşun dökmek

Şamanlar bu ritüele ”Kut Dökme” anlamına gelen ”Kut Kuyma” adını vermişlerdi. Bu işlem, kötü ruhların olumsuz etkilerini ortadan kaldırmak amaçlı uygulanırdı.

4. Tahtaya vurmak

İstenmeyen bir olay duyulduğunda, ”Şeytan kulağına kurşun!” diyerek bir tahtaya üç kere vururuz. Bu da aslında kötülüklerden korunmak için yapılan Eski bir Şaman geleneğidir.

5. Mezarların önemi

Résultat de recherche d’images pour “shamanism and Tombstones”
Şamanizm’de ölülerin, ailenin vefat etmiş büyüklerin, suyun, ormanın ve yardımcı ruhların Şaman’a yol gösterdiğine inanılır. Günümüzde mezar, türbe, ve benzeri yerlerin ziyareti ve bunlardan medet umulması da bu inanç sisteminin devamı olarak ortaya çıkmıştır.

6. Köpek ulumasının uğursuz sayılması

Anadoluda köpeklerin bazı olayları önceden hissettiklerine ve bunu uluyarak anlattıklarına inanılır. Genellikle uğursuz olarak yorumlanır. Şamanizm’de ise köpeklerin, yaklaşan ruhları hissettiğinde uluduğuna ve ulurken gösterdiğinin kişinin çok yakında öleceğine inanılır.

7. Nazar inancı

Résultat de recherche d’images pour “shamanism and Nazar Evil eye bead”
Bazı insanların sıra dışı özellikleri olduğuna ve bakışlarının karşısındaki kişilere rahatsızlık verdiğine inanılır. Bunu önlemek için nazar boncuğu vb. takılır. Aslında bu da çok eski bir Şamanizm inancıdır.

8. Dini unsurların müzik ile bir arada kullanılması

Résultat de recherche d’images pour “shamanic journey”
Şamanlar ayinlerinde daima enstruman kullanmışlardır. Müziksiz bir ayin düşünülemez. Günümüzde okunan Mevlit ve İlahiler sadece Anadolu’da uygulanan müzikli anlatımlardır.

9. Kilim desenleri

Résultat de recherche d’images pour “shamanism and Kilim designs”
Şamanların giydiği giysilerde yılan, akrep, kunduz vb. yabani hayvan şekilleri bulunurdu. Bu sayede o hayvanların yaklaşmayacağına inanılırdı. Bugün Anadolu’daki Türkmen köylerinde dokunan kilimlerde bu izleri görmek mümkündür.

10. Ölen kişinin üzerine bıçak konulması

Résultat de recherche d’images pour “shamanism and knife”
Şamanizm’de demirin kutsal olduğu düşünülür ve kötü ruhları kaçırdığına inanılır.

11. Kapı eşiğinden sağ ayak ile geçmek

Anadolu’da birçok bölgede karşımıza çıkan ritüel, hala daha Orta Asya’da yaşayan Şamanlarda görebileceğiniz bir adettir.

12. Düğünlerde Tura kamçı oynamak cirit atmak.

Birinciliği elde eden dayanıklı delikanlıya ödül olaraktan en güzel kız ile evlenmesi sağlanırdı.

13. Ölen kişilerin ardından 40 gün sonra helva yapılıp dağıtılması.

52 gün sonrada yemek yapılması
Yuğ törenlerinden kalma bir Şaman geleneğidir.

14. Güneşin kutsallığı.

Şamanizim inancında Güneş çok önemli ve kutsaldı. Güneş doğmadan uyanan insanların kısmetlerinin ve bereketinin açıldığına inanırlar.Güneş doğduktan sonra uyananlarında kısmetlerinin kapanacağına ve evlerinin bereketsiz olacağına inanırlardı.

15. Düğünlerde gelinin ve damadın üzerine buğday, para ve kuru yemiş atmak

Gelin ve damat varlıklı ve bereketli olsunlar maddi sıkıntı yaşamasınlar diye.

16. Noel kutlaması Çam ağacını süslemek.

Şamanizm döneminde Türk Atalarımız yapardı. Türk Atalarımız Doğaya, Hayvanlara, Yaşlılara , Çocuklara ve Ormanlara çok önem verirlerdi. Türk Atalarımız, Oksijen kaynağı olan çam Ağaçlarını Çocuklara sevdirmek Ormanlara zarar vermemeleri ve sevmeleri için her yıl çam ağacını 7 gün süslerlerdi Türk Atalarımız Çocuklara Noel Dede sayesinde yaşlarıda Çocuklara sevdirmek için her yıl Çam Ağacını süslerlerdi ve Yaşlılar tarafında Çocuklar için hediyeler dağıtılırdı ve Çocuklara bu yöntemle hem Orman sevgisi, hemde yaşlılara ve büyüklerine karşı sevgi ve saygı sağlanırdı… Bugün aramıza islam ile giren sevgisiz savaşçıl vahşi, Araplar ve Persler Noel’lin Kafir icadı olduğunu söyleyip Türkleri öz kültüründe ve medeniyetlerinden kopardılar. Çam Ağacı Tanrının yarattığı oksijen deposudur Kafirlikle hiç bir alakası yoktur.Ortadoğuya bakın Tabiat ve doğa tamamen sevgisizlikten yok olup Çöle dönmüş vaziyettedir.

17.Vaftiz etmek.

Şamanizm döneminde Türk Atalarımız Dünya ya yeni gelen Çocukları pisliklerden arındırmak için ayaklarından tutup kafasını yere sarkıtıp üzerine su döker Vaftiz ederlerdi.

Kaynak: Prof. Dr. Halil İnalcık